APK-onderzoek: kosten, gebreken en boetes in kaart gebracht

Wat is de APK en hoe werkt het proces?

De APK (Algemene Periodieke Keuring) is een wettelijk verplichte keuring voor auto’s. Nieuwe elektrische en benzineauto's moeten na 4 jaar voor het eerst worden gekeurd. Vervolgens moet om de 2 jaar een APK worden uitgevoerd, tot de auto 8 jaar oud is. Daarna is jaarlijkse keuring verplicht. Lpg- en dieselauto’s moeten na 3 jaar jaarlijks worden gekeurd.

Tijdens de APK – er worden er jaarlijks ongeveer 8 miljoen uitgevoerd – worden honderden punten gecontroleerd, verdeeld over uiteenlopende categorieën: van gaspedaal tot remleiding en van tankdop tot uitlaat. De APK-keurmeester geeft daarbij straf- of adviespunten. Strafpunten leiden tot afkeuring, adviespunten wijzen op gebreken die in de toekomst moeten worden gerepareerd.

Komt een auto niet door de keuring? Dan moeten de gebreken eerst worden gerepareerd voordat een geldige APK wordt afgegeven. Rijden met een ongeldige APK is strafbaar en kan leiden tot boetes en problemen met de verzekering bij een ongeval.

Deze gebreken komen het vaakst naar voren bij een APK

Gaspedaal.nl brengt met behulp van RDW-gegevens uit 2023 en 2024 in kaart welke auto-onderdelen het vaakst leiden tot afkeuring.

Bij ongeveer 2,4% van de keuringen wordt een auto afgekeurd. Bij ruim 6 op de 10 afkeurpunten gaat het om een gebrek aan de banden of verlichting. Soms is dit eenvoudig te verhelpen, bijvoorbeeld door de bandenspanning of de afstelling van de verlichting in orde te maken. In andere gevallen is reparatie of vervanging noodzakelijk.

De 10 meest voorkomende afkeurpunten

1. Bandenspanning niet op juiste waarde - 9,2%
2. Band onvoldoende profiel - 8,5%
3. Dimlicht onjuist afgesteld - 7,5%
4. Kentekenplaatverlichting werkt niet (goed) / ontbreekt - 6,8%
5. Ruitenwisserinstallatie geeft onvoldoende zicht - 5,2%
6. Stadslicht werkt niet (goed) - 4,9%
7. Band beschadigd - 3,7%
8. Uitlaatsysteem niet gasdicht / onveilige afvoer uitlaatgassen - 3,0%
9. Richtingaanwijzers kleur wijkt af/niet toegestaan - 2,3%
10. Schijf-, trommelrem loopt niet vrij - 2,2%

Banden zorgen voor de meeste APK-afkeuringen, deels veroorzaakt doordat autobezitters niet vaak genoeg omkijken naar de banden onder hun auto. Uit een enquête door Gaspedaal.nl onder 1.500 respondenten blijkt dat veel auto-eigenaren nooit (19%) of slechts één keer per jaar (23%) de bandenspanning controleren. Naar het profiel van de banden wordt nog minder vaak gekeken; 30% checkt dit nooit en 29% doet dit eens per jaar.

Volgens Jasper Verweij, auto-expert bij Gaspedaal.nl, is het verstandiger om maandelijks zowel spanning als profiel te checken: “Niet alleen voor de veiligheid, maar ook vanwege brandstofverbruik en bandenslijtage is maandelijks controleren belangrijk. Rijden met een lage bandenspanning kan het verbruik tot wel 5% verhogen en zorgt ervoor dat je banden sneller slijten. Zet het daarom als een terugkerende afspraak in je agenda en combineer het checken met bijvoorbeeld een tank- of wasbeurt. Bij menig tankstation en wasstraat staat zo’n installatie waarmee je makkelijk en snel de banden op de juiste spanning kunt zetten.”

Merken met de meeste gebreken

Bij het ene merk komen vaker gebreken naar voren dan bij het andere merk. Dit moet wel in perspectief worden geplaatst, zegt Verweij. “Automerken zijn niet altijd goed met elkaar te vergelijken. Zo is de gemiddelde Tesla relatief jong, en verandert er ook bij de merken zelf het één en ander na verloop van tijd. Denk bijvoorbeeld aan Volvo, dat sinds 2010 niet meer onder de Zweedse, maar onder de Chinese vlag van Geely actief is.”

De laatste twee jaar werden Tesla’s opvallend genoeg het vaakst afgekeurd tijdens de APK. Bij afgekeurde auto’s van Tesla is vaker wat op de verlichting of banden aan te merken (84,6%) dan bij alle andere merken (gemiddeld 60,5%). Specifiek kijkend naar jonge auto’s is het afkeurpercentage bij Tesla ongeveer 3 maal zo hoog als bij andere merken.

Meeste gebreken tijdens APK

1. Tesla
2. Alfa Romeo
3. Smart
4. Fiat
5. Honda

Minste gebreken tijdens APK

1. Lexus
2. Porsche
3. Skoda
4. Land Rover
5. Kia

Hierbij moet worden aangetekend dat er soms duidelijke verschillen zijn per decennium. Zo presteren Kia’s uit de periode 2000-2009 verhoudingsgewijs minder goed dan Kia’s die tussen 2010 en 2019 van de fabrieksband zijn gerold. Bij Volvo is dit juist net andersom.

Veel voorkomende gebreken per merk

Om een betere inschatting te kunnen maken van de sterke (en minder sterke) kanten per merk, zijn de RDW-keuringspunten verdeeld in 10 controlepunt-categorieën.

Zoals gezegd laten Tesla’s gemiddeld gezien de meeste gebreken zien, waarbij het vaak om verlichting of banden gaat. Onder meer op het gebied van remmen en roest aan het chassis presteert Tesla juist het beste, al moet worden aangetekend dat de gemiddelde leeftijd van een Tesla veel lager is dan die van de meeste andere merken.

Bij auto’s van Land Rover, Mazda en Subaru komen verhoudingsgewijs de meeste ernstige roestproblemen aan het licht. De remmen van BMW’s, Mini’s en Honda’s worden het vaakst bekritiseerd, terwijl problemen met de versnellingsbak of aandrijving gemiddeld gezien het vaakst voorkomen bij Audi, Volvo en Porsche.

APK kost gemiddeld 48 euro

Tijdens de APK van een benzineauto worden overal dezelfde verplichte punten onderzocht, maar de tarieven van zo’n keuring verschillen sterk. Even rondkijken kan zo enkele tientjes schelen op de kosten van een Algemene Periodieke Keuring.

Uit analyse door Gaspedaal.nl, waarbij ongeveer 800 APK-keuringslocaties zijn onderzocht, blijkt dat de APK van een benzineauto in Nederland gemiddeld €48,03 kost. Waar de ene garage minder dan €20 rekent voor een keuring, zijn er ook garages waar dit €70 of meer kost. Heb je een dieselauto? Dan betaal je gemiddeld €9,50 meer, vanwege extra controlepunten voor diesels.

Provinciale verschillen

Hoeveel je voor een APK betaalt, verschilt sterk per provincie. In Friesland betaal je gemiddeld €44,72 voor de keuring van een benzineauto en €52,68 voor een dieselauto. In Limburg is een APK beduidend duurder; daar kost het keuren van een benzineauto gemiddeld €51,82 en van een diesel €62,25.

Bij het kiezen van een APK-locatie kiezen automobilisten vooral voor gemak, zo blijkt uit de eerder genoemde enquête door Gaspedaal.nl. Van de ongeveer 1.500 respondenten geeft 52% aan te kiezen voor de garage waar men ook onderhoud en reparaties laat doen. Daarnaast geeft 52% aan de keuze te laten afhangen van de aanwezigheid van extra services, zoals een leenauto, wachtruimte of koffie. Ook merkspecialisatie (43%), eerdere goede ervaringen met een garage (37%) en garantievoorwaarden van de auto (35%) worden vaak meegenomen in het keuzeproces voor een APK-locatie.

In deze gemeenten wordt het vaakst bekeurd voor het ontbreken van een geldige APK

Als je auto niet (tijdig) goedgekeurd is, kun je hiervoor beboet worden. Jaarlijks worden er gemiddeld bijna 80.000 bekeuringen uitgeschreven voor het ontbreken van een geldige APK. In 2025 is het sanctiebedrag hiervoor €180.

Het aantal bekeuringen per gemeente verschilt sterk. In het kaartje hieronder is het gemiddelde aantal bekeuringen per jaar per 10.000 geregistreerde auto’s af te lezen.

Een verlopen of ongeldige APK kan niet alleen een boete opleveren, maar kan ook voor problemen met de autoverzekering zorgen. “Verzekeraars stellen het in de voorwaarden verplicht dat een auto een geldige APK heeft,” weet Verweij. “Zonder APK kan het gebeuren dat een verzekeraar niet uitkeert als je schade hebt of een ongeluk krijgt.”